آسم طب سنتی این نوع تنفس را ربو یا انتصاب النفس می‌شناسد.
آنچه در این مقاله می‌خوانید:
|
تنگی نفس حالتی را گویند که تنفس فرد از حالت عادی خارج و تند و سریع می‌شود.
مانند کسی که تازه از نفس باز ایستاده است.
در طب جدید انواعی از بیماری‌های ریوی از جمله بیماری‌های تحدیدی و انسدادی ریه (COPD) و در راس آنها بیماری آسم موجب بروز تنگی نفس می‌شوند.
تعریف آسم
آسم یک بیماری مزمن در ریه‌ها است. باعث می‌شود مجاری هوایی شما ملتهب و باریک شود و نفس کشیدن را سخت می‌کند. آسم شدید می‌تواند در صحبت کردن یا تحرک داشتن مشکل ایجاد کند. ممکن است از پزشک خود بشنوید که این بیماری را بیماری تنفسی مزمن می‌نامد. برخی افراد از آسم به عنوان “آسم برونش” یاد می‌کنند.
به عبارت دیگر آسم شرایطی است که در آن مجاری هوایی شما باریک و متورم می‌شود و ممکن است مخاط اضافی ایجاد کند. این می‌تواند تنفس را دشوار کرده و باعث سرفه، صدای سوت (خس خس) هنگام تنفس و تنگی نفس شود.
برای برخی از افراد، آسم یک مزاحمت جزئی است. فصد خون برای دیگران، این می‌تواند یک مشکل اساسی باشد که در فعالیت‌های روزمره تداخل ایجاد می‌کند و ممکن است منجر به یک حمله آسم تهدید کننده زندگی شود.
آسم قابل درمان نیست اما علائم آن قابل کنترل است. از آنجا که آسم غالباً با گذشت زمان تغییر می‌کند، مهم این است که شما با پزشک خود مشورت کنید تا علائم و نشانه‌های خود را ردیابی کنید و در صورت لزوم درمان خود را تنظیم کنید.
علل و عوامل محرک
متخصصان بهداشت دقیقاً نمی‌دانند چه چیزی باعث آسم می‌شود، اما به نظر می‌رسد عوامل ژنتیکی و محیطی نقش مهمی دارند.
برخی از عوامل مانند حساسیت به یک ماده حساسیت زا ممکن است هم علت باشد و هم عامل آن باشد. بخش‌های زیر برخی دیگر را لیست می‌کند.
بارداری
بر اساس یک مطالعه، به نظر می‌رسد ماساژ درمانی سیگار کشیدن در دوران بارداری احتمال ابتلا به آسم در جنین را افزایش می‌دهد. برخی از زنان در دوران بارداری نیز تشدید علائم آسم را تجربه می‌کنند.
چاقی
یک مقاله از سال 2014 پیشنهاد کرد که به نظر می‌رسد حجامت سطح بالاتری از آسم در افراد چاق نسبت به افراد بدون آن وجود دارد. نویسندگان خاطرنشان کردند، در یک مطالعه، کودکان مبتلا به چاقی که لاغر شده اند نیز در علائم آسم بهبود یافته اند.
اکنون شواهد فزاینده ای وجود دارد که نشان می‌دهد دکتر طب سوزنی هر دو شرایط شامل پاسخ التهابی مزمن است و این می‌تواند پیوند را توضیح دهد.
آلرژی
آلرژی وقتی ایجاد می‌شود که بدن فرد نسبت به ماده خاصی زالو درمانی حساس شود. پس از ایجاد حساسیت، فرد هر زمان که با ماده تماس پیدا کند، مستعد واکنش آلرژیک خواهد بود.
هر فرد مبتلا به آسم آلرژی ندارد ، اما اغلب یک لینک وجود دارد. در افراد مبتلا به بیماری آلرژیک ، قرار گرفتن در معرض آلرژن های خاص می تواند علائم را تحریک کند.
یک مطالعه در سال 2013 نشان داد که 60-80٪ کودکان و بزرگسالان مبتلا به آسم حداقل به یک ماده حساسیت زا حساس هستند.
سیگار کشیدن
طبق انجمن ریه آمریکا، سیگار کشیدن می‌تواند علائم آسم را تحریک کند.
آسم، حتی بدون سیگار کشیدن، می‌تواند به ریه‌ها آسیب برساند. این می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف ریوی مربوط به تنباکو مانند بیماری انسداد ریوی مزمن را افزایش دهد و علائم را شدیدتر کند.
فاکتورهای محیطی
آلودگی هوا، چه در داخل خانه و چه در خارج از آن، می‌تواند بر توسعه و عوامل آسم تاثیر بگذارد.
برخی از مواد حساسیت زای داخل خانه عبارتند از:
- کپک
- گرد و خاک
- موی حیوانات و شوره سر
- دود پاک کننده‌های خانگی و رنگ‌ها
- سوسک
- پر
عوامل دیگر در خانه و خارج از منزل عبارتند از:
- گرده گل
- آلودگی هوا از ترافیک و سایر منابع
- ازن در سطح زمین
- فشار
استرس می‌تواند علائم آسم را ایجاد کند، اما چندین احساس دیگر نیز می‌تواند باعث بروز علائم آسم شود. شادی، عصبانیت، هیجان، خنده، گریه و سایر واکنش‌های عاطفی همه می‌توانند حمله آسم را تحریک کنند.
دانشمندان همچنین شواهدی یافته اند که نشان می‌دهد احتمال ابتلا به آسم در افراد مبتلا به بیماری‌های روانی مانند افسردگی بیشتر است.
برخی دیگر اظهار داشتند که استرس طولانی مدت ممکن است منجر به تغییرات اپی ژنتیکی شود که منجر به آسم مزمن شود.
عوامل ژنتیکی
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد آسم در خانواده ها وجود دارد. اخیراً، دانشمندان برخی تغییرات ژنتیکی را که ممکن است در پیشرفت آن نقش داشته باشد، ترسیم کرده اند.
در بعضی موارد، تغییرات اپی ژنتیکی مسئول هستند. این موارد زمانی اتفاق می‌افتد که یک عامل محیطی باعث تغییر یک ژن شود.
عوامل هورمونی
حدود 5.5٪ از مردان و 9.7٪ از زنان به آسم مبتلا هستند. علاوه بر این، علائم ممکن است بسته به مرحله تولید مثل زن و نقطه چرخه قاعدگی متفاوت باشد.
به عنوان مثال، در طی سال‌های باروری، علائم ممکن است در دوران قاعدگی، در مقایسه با سایر اوقات ماه، بدتر شود. پزشکان این آسم را در دوره قاعدگی می‌نامند. در دوران یائسگی، علائم آسم ممکن است بهبود یابد.
برخی از دانشمندان معتقدند که فعالیت هورمونی ممکن است بر فعالیت ایمنی بدن تاثیر بگذارد و در نتیجه باعث حساسیت بیش از حد در مجاری تنفسی شود.
آسم طب سنتی ؛ علت
علت آسم طب سنتی می‌تواند موارد زیر باشد:
- تنگی قفسه سینه به صورت مادرزادی
- تجمع بلغم غلیظ در ریه از جمله علائم آن خرخر سینه، سرفه (که ممکن است خلط دار باشد) و تنگی نفس به خصوص از نوع فعالیتی که فرد از شدت تنگی نفس زبان را از دهان بیرون می‌آورد.
- تجمع بخارات در قلب و ریه و به این دلیل فرد دچار تنگی نفس شود و یکی از علایم آن تغییر در نبض (به صورت نبض عظیم) و نیز تشنگی است که با آب سرد فرو می‌نشیند.
- سوء مزاج گرم ریه
- ضعف حرارت غریزی و شل شدن و کاهش قوت عضلات قفسه سینه
- غلبه یبوست و خشکی بر ریه
- به دنبال استنشاق هوای سرد یا نوشیدن آب سرد، غلبه سردی بر ریه اتفاق بیفتد که این نوع بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود. در فصل پاییز و زمستان که تراوش مواد رطوبی از سر زیاد است، بیماری‌های ریوی رخ می‌دهد. به طور کلی هوای سرد برای ریه ضرر دارد.
- به دنبال خوردن مواد غذایی نفاخ، باد غلیظ بر مجاری هوایی تجمع یابد و مانع تنفس عادی شود.
- تجمع بیش از حد ماده در فضای قفسه سینه
- نزدیک شدن زمان بحران در بیماری‌های حاد
- ایجاد ورم در ریه یا اعضای مجاور آن مثل دیافراگم، کبد، طحال و … که به دلیل آن ریه فشرده شده و انبساط آن در هنگام تنفس با مشکل مواجه شود.
- امتلا و پر بودن معده، باعث می‌شود که انبساط ریه برای تنفس به خوبی انجام نشود و فرد دچار تنگی نفس شود.
- بیماری‌های مثل ذات الریه
آسم طب سنتی ؛ پیشگیری
- پوشاندن سینه و ریه مخصوصا در هوای سرد
- ورزش ریه، برای ورزش ریه بعد از پاکسازی به وسیله اسهال و قی با صدای بلند، آواز خواندن یا قرآن خواندن، نفس عمیق کشیدن و دمیدن (فوت کردن با شدت) مناسب است.
- حفظ لینت طبع
آسم طب سنتی ؛ درمان
برای درمان آسم طب سنتی راهکارهای مختلف و متنوع غذایی و درمانی دارد.
در مواردی از تنگی نفس حاد مانند بعضی از انواع پنومونی، ادم ریه، حمله شدید آسم و … بیمار باید جهت بستری شدن و دریافت خدمات تخصصی به مراکز مربوطه ارجاع شود. اما در موارد با خطر کمتر به طور کلی، اولین قدم رعایت اصول حفظ الصحه در بیماران دچار تنگی نفس است:
ورزش
ورزش برای بیماران دچار تنگی نفس مناسب است اما در ابتدا سبک و به آهستگی باشد، بعد قوی و با سرعت. اما باید جانب احتیاط را در حین ورزش کردن نگه داشت که مبادا ماده به حرکت دربیاید و باعث خفگی شود. انجام ورزش سبک برای بیماران دچار تنگی نفس در ماه رمضان در فاصله بین افطار و سحر مناسب است.
غذا
غذای بیمار مبتلا به آسم تنگی نفس باید سبک و کم باشد و به تدریج غذای مقوی داده شود. این مساله بخصوص در ماه رمضان باید مورد توجه قرار گیرد، زیرا بعضی از افراد در موقع افطار چند نوع غذا را روی هم مصرف کرده و پرخوری می‌کنند که برای همه افراد مخصوصا بیماران دچار تنگی نفس بسیار مضر است. از این روز تلطیف غذا و پرهیز از مصرف غذاهای غلیظ و خمیری مانند کله پاچه، حلیم، آش رشته، ماکارونی و … بسیار مهم است. باید میان نوشیدنی و غذا فاصله باشد. تا 2 ساعت بعد از غذا آب نوشیدن ممنوع است. هرچه دیرتر و کمتر آب بنوشند؛ بهتر است. آب به صورت جرعه جرعه (بهتر است در 3 جرعه) نوشیده شود.
حفظ لینت
حفظ لینت برای بیماران دچار تنگی نفس مهم است. مصرف چغندر پخته برای لینت دادن مناسب است.
پرهیزات بیماران دچار تنگی نفس
- در هنگام دراز کشیدن به پشت، مشکل آسم شدت می‌یابد. لذا بیمار آسمی نباید به طور طاق باز و به پشت بخوابد. خواب زیاد نیز مضر است، به ویژه خواب روز.
- زیان‌آورترین مساله برای این بیماران خوابیدن بعد از غذا بدون فاصله زمانی است. بنابراین بیماران دچار تنگی نفس باید از خوابیدن بلافاصله پس از وعده سحر خودداری نمایند.
- تا حد امکان از حمام کردن زیاد پرهیز شود، به ویژه بعد از غذا خوردن نباید فورا به حمام رفت. به این منظور می‌توان در ماه رمضان استحمام را در طول روز انجام داد.
- باید از پرخوری، خوردن غذاها و نوشیدنی‌های سرد و تر در آسم و تنگی نفس بلغمی و رطوبی اجتناب نمود. از مواد غذایی تند و محرک و نیز همه ترشی‌ها احتراز شود.
- مصرف غذاهای سرخ‌کردنی، غذاهای چرب و روغن‌دار، ماهی تازه، شیر، ماست، میوه‌های تر (هندوانه، خیار، نارنگی، پرتقال و … ) مخصوصا در آسم رطوبی ممنوع است.
- از حبوبات نفاخ (لوبیا، عدس، باقلی و … ) و تمامی مولدات نفخ، غذاهای غلیظ قابض ترش باید پرهیز شود.
خوراکی‌های مفید برای مبتلایان به آسم و تنگی نفس
برای درمان آسم طب سنتی مصرف چه خوراکی‌ها و مواد غذایی توصیه می‌کند:
گوشت‌های مفید برای مبتلایان (مخصوصا نوع رطوبی):
- گوشت خروس
- گنجشک
- کبک
- دراج
- کیوتر
- قرقاول
- آهو
- قلب حیوانات حلال گوشت
سبزیجات مفید:
- سداب
- شوید
- کرفس
- نعناع
- آویشن
- چغندر
- برگ ترب
- کدو حلوایی
- مرزه
خشکبار مفید:
- بادام شیرین
- پسته
- چلغوزه
- انجیر خشک
- مویز
ادویه‌جات مفید:
- زیره سیاه
- سیاه دانه
- کندر
- دارچین
- زعفران
- زنجبیل
غذاهای مفید:
- آبگوشت با گوشت خروس
- زرده تخم مرغ عسلی
- شوربای (آش ساده) جوجه مرغ یا خروس یا گنجشک با نان تنوری
- نخوداب
- ماء اللحم (آبِ گوشت پخته شده با کمی ادویه) و کباب با نان
- نان برشته با عسل
- مربای زنجبیل
- مربای انجیر
- مربای بالنگ
- کتاب تغذیه و روزه داری در سلامت و بیماری از دیدگاه طب ایرانی
- mayoclinic.org
- webmd.com
- medicalnewstoday.com
برای درمان آسمبا بهترین پزشکان طب سنتی فارغ التحصیل از دانشگاه‌های علوم پزشکی در کلینیک طب سنتی دکتر سریتا می‌توانید هر روز از ساعت 10 صبح تا 19 با شماره تلفن 88174700-021 تماس بگیرید. و یا از طریق فرم دریافت مشاوره آنلاین، شماره تماس خود را ثبت کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند. |
