چاقی و اضافه وزن باید کنترل شود. داشتن تناسب اندام و زیبایی آرزوی اغلب انسانهای زیبا پسند است. البته باید این نکته مد نظر باشد که وزنی که فرد در آن متناسب به نظر میآید، لزوما وزن سلامتی او نیست. هر فردی مزاج، استخوان بندی و حجم عضلانی مخصوص به خودش را دارد. بنابراین شاید کمی چاق به نظر بیایید یا فرد درشت هیکلی باشید ولی این وزن و هیکل برای شما طبیعی تلقی میشود.
در صورتی که موارد زیر در شما وجود دارد، نیازمند کاهش وزن هستید:
🔷وجود احساس سنگینی در هنگام فعالیت بدنی.
🔷وجود کسالت در هنگام انجام کارهای روزمره.
🔷عدم نشاط جسمی و جنسی .
در واقع وزن طبیعی در طب سنتی : وزنی است که در آن، افعال بدن به خوبی و طبیعی انجام میشود .
انواع چاقی
در طب سنتی، چاقی به دو دسته تقسیم میشود:
- چاقی صحی: فرد سلامتی کامل جسمی داشته و در انجام فعالیتهای روزمره شاداب است. در این حالت فرد بیمار نیست و نیازی به کاهش وزن ندارد.
- چاقی مرضی: چاقی فرد، حرکات وی ماساژ درمانی را کند کرده در انجام فعالیتهای روزمره دچار کسالت و خستگی زودرس است و در نهایت فرد وارد فاز بیماری شده باشد.
چاقی به دو شکل است:
- چاقی لحمی یا عضلانی
- چاقی شحمی یا تجمع چربی
علل چاقی
آنچه که در زندگی روزمره به افزایش رطوبت (تری) در بدن منجر میشود را عامل چاقی میدانیم:
عوامل زیر موجب افزایش رطوبت در بدن میشود:
• عدم تحرک
• خواب زیاد و خواب روز
• عدم به موقع دفع فضولات از بدن مانند یبوست، حجامت بی نظمی در دفع خون قاعدگی، تعریق ناکافی…
• عادات غذایی که موجب دفع صفرای بیش از حد میشود مثل مصرف زیاد ترشیجات.
• پرخوری و پرنوشی.
• مصرف زیاد غذاها و میوههای با طبیعت تر مثل خیار، هندوانه…
• تماس طولانی با رطوبت و سکونت در محیطهای مرطوب.
توزیع چربی در بدن
شاید شما از نظر شاخص توده بدنی در حد نرمال باشید ولی دچار چاقی شکمی باشید. در این صورت باز هم در معرض خطرات اضافه وزن هستید. کلیه چربیهای تولید شده در بدن برای ذخیرهسازی ترجیح میدهند از حرارت مرکزی بدن دور باشند و به سمت بافت زیر پوستی میروند. اکثر چربیها 3/2 در پایین تنه و 3/1 در بقیه بدن پخش میشود. به همین جهت چاقی در پایین تنه شایعتر است و عوارض جدی تری هم در پی دارد.
اصول حفظ سلامتی
در طب سنتی اولین قدم درمان بیماریها، اصلاح سبک زندگی است، چاقی هم از این قاعده مستثنی نیست.
بنابراین رعایت اصول حفظ سلامتی ضروری است.
✅ اینکه چه چیزی، چه مقدار و چه زمانی میل کنید، در حفظ سلامتی شما مهم است.
✅ دریافت روزانه آب و مایعات، زمان مصرف آب و نوع مایعات مصرفی شما مهم است.
✅ میزان فعالیت روزانه، نوع و زمان فعالیت و برنامه منظم ورزشی داشتن مهم است.
✅ زمان، مدت و کیفیت خواب مهم است.
✅ کنترل هیجانات روحی و غلبه بر استرسها مهم است.
✅ دفع مواد زائد (کنترل یبوست، تعریق مناسب، دفع منظم خون قاعدگی و…) مهم است.
درمان چاقی در طب سنتی
در صورتی که در حال اضافه کردن وزن هستید، یا احساس سنگینی میکنید یا صبحها کسل هستید.
اولین قدم را بردارید: از کاهش حجم غذای مصرفی روزانه شروع کنید.
به این ترتیب از حجم فضولات تولیدی بدن خواهید کاست و به طبیعت بدنتان فرصت میدهید که بدن شما را سر و سامان دهد. بین وعدههای غذایی چند ساعتی فاصله بگذارید. به این ترتیب معده شما فرصت کافی برای هضم و استراحت خواهد داشت. معدهای که دائما ورودی دارد، دچار اختلال هضم خواهد شد. وقتی هضم خوبی نداشته باشید، بدن نمیتواند نیازهای خود را برداشت کند و در نتیجه مجددا تقاضای غذا میکند و فرد دوباره به خوردن رو میآورد و دائما به دنبال چیزی برای خوردن میگردد و باز اختلال هضم و این سیکل معیوب فرد را چاق تر میکند. سعی کنید هنگام گرسنگیهای کاذب به خود این اطمینان را بدهید که گرسنگی من یک گرسنگی واقعی نیست و من میتوانم برای مدتی با آن مقابله کنم. حداقل بین مصرف مواد غذایی 3 ساعت فاصله را رعایت کنید و از درهم خوری و ریزه خواری بپرهیزید.
اصول کنترل وزن
یکی از اصول کنترل وزن، پایین آوردن سرعت غذا خوردن است، برای کاهش سرعت غذا خوردن:
• طولانی مدت گرسنگی نکشید.
• هرچند گرسنه هستید غذا را با آرامش و بدون عجله شروع کنید.
• بین هر لقمه تا لقمه بعدی، قاشق و چنگال را در ظرف بگذارید.
• خوب جویدن غذا موجب بهبودی هضم شما میشود. حداقل هر لقمه غذا را ۳۰ بار بجوید.
• قبل از آماده کردن سفره یک لقمهای مزه کنید و بعد مشغول چیدن سفره شوید.
• در حال دیدن فیلم مهیج، مسابقه فوتبال، پای کامپیوتر و در حال تماس تلفنی، غذا نخورید.
• طعم غذا خیلی تند نباشد.
سرعت پایین غذا خوردن کمک میکند که علاوه بر بهبود هضم، فرمان سیری از مغز با دریافت حجم کمتری از غذا صادر شود.
برای کاهش وزن زود نهار و شام بخورید. خودداری از گرسنگی در طول روز نه تنها به کنترل ميزان غذای مصرفی در وعدههای اصلی کمک میکند، بلکه باعث حفظ تعادل قند خون و جلوگيری از افت آن میگردد.
آیا تاکنون وسوسه شدهاید با حذف یک وعده غذایی به کاهش وزن خود سرعت ببخشید؟
پژوهش ها نشان میدهد، حذف یک وعده به مرور زمان معمولا منجر به افزایش وزن میشود. چرا که بدن این وعده را در طی روز جبرانی مضاعف خواهد کرد.
یکی از راههای خوب برای کاهش وزن این است که در رژیم غذایی خود سبزیجات را بگنجانید.
سبزیجات در رژیم غذایی
سبزیجات میتوانند حجم زیادی از غذای شما را به خود اختصاص دهند و از طرفی کالری کمی دارند. سعی کنید از سبزیجات تازه استفاده کنید. شلغم، کدوی سبز، بامیه، لوبیای سبز، هویج، بروکلی، کرفس، به، کدو حلوایی، اسفناج و برگ چغندر(بسته به فصل) سبزیجاتی هستند که میتوانید بخار پز کنید و دورچین غذاهایتان قرار دهید.
از دیگر روشهای مفید در کنترل وزن، استفاده از سالادها است، میتوانید یک ساعت قبل از غذا یک بشقاب سالاد میل کنید. بدین ترتیب هم دریافت خوبی از فیبرهای گیاهی دارید، هم وقتی یک ساعت قبل از غذا سالاد میل کرده باشید، ولع شما هنگام غذا خوردن کم میشود، تاکید میکنم بلافاصله بعد از سالاد غذا نخورید، چینش این سالاد میتواند بر اساس نوع مزاج احتمالی شما متغیر باشد، مثلا کسی که در گوارش خود غلبه سردی دارد، مصرف خیار و گوجه میتواند منجر به تشدید علایمی مثل نفخ در شکمش گردد و بهتر است مصرف این گونه مواد را محدود کند و بجای آن در سالاد از سبزیجاتی مثل کرفس و جعفری استفاده کند. همچنین استفاده از ادویه مناسب در سالاد بسیار مهم است.
اهمیت به زمانبندی دریافت غذا
شواهد و مطالعات حاکی از آنست که زمانبندی دریافت غذا میتواند نقش بسزایی در تنظیم وزن بدن داشته باشد. بنابراین در برنامههای کاهش وزن نباید تنها به میزان کالری دریافتی و توزیع ریز مغذیها توجه نمود بلکه زمان مصرف مواد غذایی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است.
ميانوعدههای سالم و مناسب برنامه کاهش وزن شما را کامل میکنند و خوردن آنها در طول روز ضروری است. تحقيقات نشان میدهد که کسانی که ميانوعده را حذف میکنند در وعدههای اصلی بيشتر غذا میخورند. مهمترين فايده خوردن ميانوعده اين است که ديگر بعد از آن هوس خوردن غذاهای ناسالم برای رفع گرسنگیتان را نخواهيد داشت.
برای اضافه کردن ميانوعدههای سالم به برنامه کاهش وزن بايد تنوع، تعادل و ميانهروی را در نظر داشته باشيد. اينکه ميانوعدهها را چه زمانی و چهطور وارد برنامه روزانهمان کنيم، اهميت زيادی دارد.
ميانوعدههای سالم:
• ميوهها و سبزيجات: با ايجاد احساس سيری در شما، انواع ويتامينها، مواد معدنی و فيبر لازم را به بدنتان میرساند.
• دانهها و مغزها: حاوی پروتئين هستند و سيری طولانیمدت ايجاد میکنند. ميزان چربی آنها هم بالاست ولی از نوع چربی غير اشباع است که برای سلامتی بسيار مفيد است. اما به هرحال کالری مغزها زياد است و نبايد در مصرف آنها زيادهروی کرد.
• لبنيات : شير، منبع غنی کلسيم و پروتئين و حاوی ويتامينها و مواد معدنی بسيار هستند. با اينکه ميان وعدهها جزئی از يک رژيمغذايی سالم هستند اما اگر در مصرف آنها ميانهروی را فراموش کنيم، میتوانند باعث افزايش وزن شوند.
بهتر است فست فود را از رژیم غذایی خود حذف کنید. این غذاها علاوه بر کالری بالا غلیظ هستند و برای هضم آنها سیستم هاضمه شما باید زحمت زیادی را متحمل شود. استفاده مکرر این غذاها میتواند کبد شما را به سمت چرب شدن ببرد.
مصرف غذاهای توصیه شده توسط متخصصین
توصیه متخصصین تغذیه این است که غذاهایی که شاخص گلایسمیک پایینی دارند را در رژیم های کاهش وزن بگنجانید
✅ غذاهایی که شاخص گلایسمیک پایین تری دارند، تغییرات اندکی در میزان قند خون یا میزان ترشح انسولین ایجاد میکنند و به عبارتی قند خون بعد از غذا را كمتر افزايش ميدهند و برای سلامت بهتر هستند. مثلا حبوبات، غلات كامل و شير و لبنيات نسبت به بيشتر انواع نشاسته، پاسخ گلايسميك پایين تري ايجاد ميكنند (كمتر و كندتر قندخون را بالا مي برند).این موضوع بخصوص در بیماری دیابت و یا رژیمهای کاهش وزن اهمیت پیدا میکند.
نمایه گلیسمی غذا
✅هر چه نمایه گلیسمی غذایی پایین تر باشد، بیانگر این است که با خوردن مقدار معینی از آن، قند خون کمتر بالا میرود. پس سعی کنید از مواد غذایی که نمایه گلیسمی پایینی دارند، استفاده کنید و اگر ماده غذایی نمایه گلیسمی بالایی دارد به مقدار کمتری از آن میل کنید.
✅با افزودن فیبرهای غذایی به رژیم غذایی روزانه، میتوان رژیم با شاخص گلایسمیک بالا را به رژیم با شاخص گلایسمیک پایین تبدیل کنیم. اضافه کردن مقادیر کافی میوهها و سبزیجات به غذا و نیز استفاده از غلات کامل به جای غلات تصفیه شده (مثلا استفاده از نان سبوس دار و سنگک به جای نان سفید) و کاهش مقدار سیب زمینی مصرفی و قندهای ساده و شیرینیها، کمک کننده هستند.
کاهش مصرف شیرینی
در بین افراد چاق اشتیاق به مصرف شیرینی بسیار زیاد است و بیشتر این افراد بیان میکنند که اگر شیرینی نخورند دست و پایشان می لرزد و لذا ناخودآگاه به دنبال شیرینی میگردند.
به جای شیرینی میتوانید از برش های کوچک میوههای خشک شده، مثل:
- سیب
- به
- انبه
- گلابی
- برگه زردآلو
- توت خشک
استفاده نمایید. تکههای میوه خشک را به قطعات کوچک خرد کنید و هرگاه میل به شیرینی خواری داشتید، تکههای ریز شده را گاهی در دهان گذاشته و بمکید.
ورزش
کسی که قصد کاهش وزن دارد باید حتما برنامه ورزشی منظمی داشته باشد.
- ورزش کمک میکند خلق و خویتان بالا رود، استرستان کاهش یابد، بنابراین بسیاری از ریزه خواریهای عصبی کنترل میشود.
- کالریهای اضافی را میسوزاند.
- بافت ماهیچهای را حفظ میکند .
- از لحاظ جسمانی احساس بهتر و نشاط بیشتری میکنید و کمتر احساس خستگی میکنید.
- ورزش در پیشگیری از بسیاری از بیماریها کمک کننده است.
البته بدون شک ورزش هم حد و اندازه دارد. ورزش کردن نباید شما را خسته کند. اگر بدن شما به ورزش عادت ندارد، از میزان کم شروع کنید و به مرور زمان آن را افزایش دهید. بعضی افراد به ورزش شدید، بدون رعایت یک رژیم اصولی روی میآورند و برخی دیگر به رژیمهای شدید و کمکالری روی میآورند و بر روی ورزش تمرکز نمیکنند.
تدابیر خوابیدن
خواب مناسب در حفظ سلامتی شما نقش بسیار مهمی دارد. خواب شما را مهیای زندگی فعال فردا میسازد. خواب یکی از مواردی است که آستانه تحمل شما را در برخورد با آنچه فردا در انتظارتان است، تعیین میکند. نحوه به بستر رفتن شما مهم است. با وسیله الکترونیکی به ویژه موبایل به بستر نروید.
بهترین زمان خواب که بهترین بازدهی را برای بدن به همراه دارد، بین ساعت ۱۰ شب تا ۵ صبح است. هر طور شده قبل از ساعت ۱۱ بخوابید و سر ساعت مشخصی بیدار شوید. شبها از نوشیدن چای یا قهوه که باعث بیخوابی میشوند، بپرهیزید.
شام را حداقل دو تا سه ساعت قبل از خوابتان میل کنید و قبل از خواب به جای تماشای تلویزیون، فعالیتهای آرامش بخش انجام دهید. مطالعات نشان داده است کم خوابی یکی از علتهای مهم چاقی است.
برای استفاده از خدمات دکتر سریتا
میتوانید هر روز از ساعت 9 صبح تا 19 با شماره تلفنهای 7-88207836-021 و یا 88174700-021 تماس بگیرید. و یا از طریق فرم دریافت مشاوره آنلاین، شماره تماس خود را ثبت کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند. شما کاربران گرامی می توانید از دیگر خدمات درمانی طب سنتی مانند فصد خون ، زالو درمانی ، حجامت ، بادکش ، فصد خون و … بهرهمند شوید. کلینیک دکتر سریتا نیز به عنوان مرکز طب سنتی آماده ارائه خدمات رسانی به شما مشتریان عزیز می باش |