تامین انرژی بدن از طریق رسیدن غذا و جذب و دفع آن به صورت منظم است. ماساژ درمانی این وظیفه در بدن به عهدۀ دستگاه گوارش است. بنابراین بخش مهمی از سلامتی انسان مربوط به عملکرد دستگاه گوارش است. همچنین بیماری‌های گوارشی شایع‌ترین بیماری‌ها هستند. هر کسی حداقل یک بار تجربه‌ای از ابتلا به این مشکلات را دارد.
طب سنتی در زمینه‌های مختلف بیماری‌های گوارشی مانند درمان طب سنتی بواسیر بسیار مؤثر واقع شده است. در این مقاله چهار بخش مهم بلع، گوارش، جذب و هضم و عملکرد بخش‌های مختلف دستگاه گوارش در این بخش‌ها را بررسی می‌کنیم، سپس از بیماری‌های گوارشی شایع و شیوه‌های درمانی بیماری‌های گوارشی حجامت مانند درمان طب سنتی بواسیر می‌گوییم.
با ما همراه باشید.
دستگاه گوارش
دستگاه گوارش از دستگاه‌های فعال، در بدن انسان و بعضی از جانوران است. بسته به نوع غذایی که می‌خورند شکل‌های متفاوتی دارد.
دستگاه گوارش در انسان و مهره‌داران به‌صورت لولۀ گوارشی است و در جانوران تکامل نیافته مثل اسفنج‌ها یا کیسه‌تنان به‌صورت کیسۀ گوارشی. برخی از جانداران هم مثل کرم کدو دستگاه گوارش ندارند و عمل جذب و دفع را از طریق پوست خود انجام می‌دهند.
در ادامه برای شناخت بهتر عملکرد دستگاه گوارش بخش‌های مختلف آن را بررسی می‌کنیم.
دهان
ورودی دستگاه گوارش دهان است که غذا در آن جویده و با بزاق مخلوط می‌شود تا راحت‌تر بلعیده شود. سپس غذا به کام می‌چسبد، گیرنده‌های مکانیکی گلو تحریک می‌شوند، زبان کوچک بالا می‌رود و راه بینی را می‌بندد. اپی گلوت راه نای را می‌بندد، غذا از حلق وارد مری می‌شود و نمی‌گذارد غذا وارد نای شود.
حلق
چهارراهی به بخش‌های دیگر بدن است. از جلو به دهان، از بالا به حفره‌های بینی و از پایین به مری و نای راه دارد در زمان بلعیدن غذا که به وسیلۀ مرکز عصبی بصل‌النخاع انجام می‌شود فقط راه مری باز می‌ماند.
مری: لوله‌ای 25 سانتیمتری است که پوشش آن شامل بافت پیوندی غربالی، لنفوسیت و تعداد کمی فولیکول لنفاوی است.
معده
شبیه کیسه‌ای است که دیوارهای عضلانی دارد. داخل آن یک لایه بافت مخاطی وجود دارد؛ وظیفه‌اش ترشح اسید و آنزیم‌های گوارشی است. این آنزیم‌ها به هضم غذا و شکستن مولکول‌های بزرگ غذا برای جذب کمک می‌کنند.
معده با حرکات موجی خود غذا را با اسید و آنزیم‌های گوارشی مخلوط می‌کند، غذاها را خرد و آسیاب می‌کند. این عملیات حدود نیم تا دو ساعت زمان می‌برد.
رودۀ کوچک: روده لوله‌ای حدوداً هفت‌متری است که دیوارۀ آن چین‌های حلقه‌ای شکل دارد. تمامی سطح برجستگی‌های ریز این مخاط مواد غذایی را جذب می‌کند و به خون می‌رساند.
رودۀ بزرگ (کولون)
رودۀ بزرگ لوله‌ای حدوداً یک و نیم متری است. دور تا دور شکم را فراگرفته و رودۀ باریک در وسط آن است؛ از سه بخش به نام کولون صعودی، کولون عرضی و کولون نزولی تشکیل شده. وظیفۀ کولون بزرگ جذب آب و دفع مواد غیر قابل جذب است.
کبد، کیسۀ صفرا و لوزالمعده
این سه بخش به تجزیۀ شیمیایی غذا کمک می‌کنند. کبد از محصولات گوارش پروتئین‌هایی مثل پادتن‌ها (که به مقابله با عفونت‌ها کمک می‌کنند) و عوامل لخته‌کنندۀ خون استفاده می‌کند.
کبد سلول‌های خونی فرسوده را تجزیه می‌کند. مواد اضافی را به صورت صفرا دفع می‌کند. کبد، کیسۀ صفرا را تحریک می‌کند که صفرا را به درون دوازدهه (اولین قسمت رودۀ کوچک) بریزد. لوزالمعده، مایع‌های گوارشی قدرتمندی را ترشح می‌کند که به غذا وارد می‌شوند و در هنـگام ورود غذا به دوازدهه، آن را تجزیه می‌کنند که جذب خون بشود و به کبد برده شود.
مواد غذایی با هضم شیمیایی به موادی ساده و قابل جذب تبدیل می‌شوند. ویتامین‌ها، آب و نمک‌ها به هضم شیمیایی نیاز ندارند و از دیوارۀ رودۀ کوچک جذب می‌شوند. پرزهای رودۀ کوچک با یک لایه از سلول‌های پوششی که دارند غذا را جذب می‌کنند. زیر این سلول‌ها شبکه‌ای غنی از مویرگ‌های خونی وجود دارد که قندها، اسیدهای آمینۀ آب و نمک‌ها وارد آن می‌شوند، به سیاهرگ پرزی می‌روند که به سیاهرگ‌های بزرگ‌تر می‌پیوندند و به سیاهرگ باب وارد می‌شوند.
این سیاهرگ مواد غذایی را در کبد ذخیره می‌کند و برحسب نیاز وارد خون می‌کند. کبد انبار مواد غذایی جذب‌شده است و آن‌ها را در بدن پخش می‌کند. مواد غذایی که جذب نشوند به صورت طبیعی از بدن دفع می‌شوند.
انواع بیماری‌های گوارشی
به طور کلی دلایل بروز مشکلات و بیماری‌های گوارشی عبارت‌اند از: تغذیۀ نامناسب، مصرف بیش از حد ادویه‌ها و حساسیت به مواد غذایی خاص، تحرک کم و استفادۀ بیش از حد از غذاهای آماده با ارزش غذایی کم، همچنین اختلالات ژنتیکی و شکست‌های کروموزومی.
بیماری‌های گوارشی از رفلاکس معده تا سرطان انواع مختلفی دارند که در این بخش به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
بازگشت اسید معده (رفلاکس)
وقتی اسید معده به داخل مری بازمی‌گردد باعث درد سوزاننده و تیز در پشت جناغ سینه و احساس ترشی در ناحیۀ سینه، بدمزگی دهان و گاهی برگشت غذا به داخل مری می‌شود. به این مشکل سوزش معده هم می‌گویند که نتیجۀ تنبلی یا ازکارافتادگی دریچۀ فوقانی معده است.
سرطان رودۀ بزرگ (کولون)
از رایج‌ترین سرطان‌هاست و امروزه قابل درمان است.
سنگ کیسۀ صفرا
سنگ‌های کیسه صفرا از کلسترول و صفرا ساخته می‌شوند، بسیار کوچک هستند و بیشتر در زنان شایع است. این سنگ‌ها باعث عفونت، تحریک و التهاب می‌شوند که همگی درد آورند؛ درد ناگهانی و بیشتر در سمت راست بالای شکم یا بین تیغه‌های شانه‌ها.
بیماری زخم پپتیک
به صورت یک معده درد ساده، خود را نشان می‌دهد. لایۀ محافظتی درون معده را دچار مشکل می‌کند. احتمال دارد به زخم منجر شود.
دیورتیکولیت
مشکلی بسیار جدی است که از التهاب یا عفونت کیسه‌های کوچک انباشته در امتداد پوشش سیستم گوارش، اغلب در قسمت پایین رودۀ بزرگ به وجود می‌آید. به درد، تب، یبوست یا اسهال منجر می‌شود.
پانکراتیت
با درد شکمی تا کمر که بعد از خوردن یک وعده بدتر می‌شود، حالت تهوع، استفراغ، کاهش وزن بی‌دلیل و حساس شدن شکم خود را نشان می‌دهد.
خونریزی دستگاه گوارشی تحتانی
خونریزیهای دستگاه گوارش (GIB) به دو دسته تقسیم می‌شوند: خونریزی با منشأ فوقانی و منشأ تحتانی. خون‌ریزی‌ها در اثنی‌عشر به بالا، خونریزی دستگاه گوارش فوقانی (UGIB) نام دارند و به خونریزیهای از دوازدهه تا مقعد خونریزی دستگاه گوارشی تحتانی (LGIB) می‌گویند.
زخم‌های گوارشی
این زخم‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند که عبارت‌اند از: زخم معده (gastric ulcers) زخم مری (esophageal ulcers) زخم دوازده یا اثنی‌عشر (Duodenal ulcers).
دلایل اختلال در دستگاه گوارش
- عادت‌های غذایی نادرست، مصرف غذاهای چرب، و پر ادویه و قند و نمک
- حرکت‌های دستگاه گوارش مانند تند یا کند شدن حرکت‌های گوارشی، اختلال در معده، درد سر دل یا کل شکم، دل‌پیچه، اسهال و سر و صدای شکم
- اضطراب فرایند هضم مواد غذایی را مشکل می‌کند
- کمبود فیبر در بدن باعث بیماری‌هایی مانند یبوست و سرطان رودۀ بزرگ خواهد شد.
- سیگار ترکیبات سمی دارد که موجب مشکلاتی می‌شود؛ مانند: سوزش سر دل، زخم و افزایش احتمال خطر ابتلا به التهاب روده و سنگ کیسۀ صفرا.
- مصرف برخی از داروها به دیواره و مخاط معده آسیب می‌زنند؛ مانند داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، آنتی‌بیوتیک‌هایی که باکتری‌های مفید روده را از بین می‌برند، هورمون‌های مصنوعی و مسهل‌ها.
- حساسیت به برخی از خوراکی‌ها
- عفونت‌های ویروسی به دستگاه گوارش آسیب می‌زنند و به بیماری‌هایی مانند کم‌کاری تیروئید، دیابت، و فتق هیاتال منجر می‌شوند.
- کم‌تحرکی متابولیسم و سوخت و ساز بدن را کاهش می‌دهد.
- نشانه‌‌های اختلال در دستگاه گوارش
- احساس خستگی دائمی
- ابتلای سریع به بیماری‌ها
- مشکلات پوستی طولانی‌مدت
- سرگیجه
- گلودرد بی‌ربط به عفونت
- مشکل در قورت‌دادن مایعات یا غذاهای جامد
- پف‌کردگی یا نفخ شکم
- بی‌اشتهایی
- کاهش وزن بی‌دلیل
- درد مفصل یا گرفتگی
- استرس و تحریک‌پذیری
- مشکلات در دفع (اسهال یا یبوست، مدفوع کم‌رنگ یا ادرار با رنگ تیره، غذای هضم‌نشده در مدفوع یا مدفوع چرب)
- نداشتن تمرکز
- اختلالات خواب
طب سنتی نگاهی کل‌نگر به بیماری‌های گوارشی دارد. در روش‌های درمانی طب سنتی از جمله درمان طب سنتی بواسیر مشکلات بیمار از شرح حال و تعیین مزاج و … استفاده می‌شود.
کلینیک دکتر سریتا در زمینۀ درمان مشکلات گوارشی از حضور پزشکان مجرب و تحصیل‌کرده بهره می‌برد. با مراجعۀ به این کلینیک می‌توانید خدمات طب مکمل را در زمینه‌های مختلف گوارشی از جمله درمان طب سنتی بواسیر دریافت کنید. همچنین برای بسیاری از بیماری‌های گوارشی، روش‌های درمانی طبیعی و گیاهی به شما پیشنهاد می‌شود.
| برای استفاده از خدمات دکتر سریتا
می‌توانید هر روز از ساعت 9 صبح تا 19 با شماره تلفن‌های 7-88207836-021 و یا 88174700-021 تماس بگیرید. و یا از طریق فرم دریافت مشاوره آنلاین، شماره تماس خود را ثبت کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند. شما کاربران گرامی می توانید از دیگر خدمات درمانی طب سنتی مانند فصد خون ، زالو درمانی ، حجامت ، بادکش ، فصد خون و … بهره‌مند شوید. کلینیک دکتر سریتا نیز به عنوان مرکز طب سنتی آماده ارائه خدمات رسانی به شما مشتریان عزیز می باشد. |
