علائم کبد چرب چیست و در طب سنتی چه درمانی دارد؟

علائم کبد چرب چیست و در طب سنتی چه درمانی دارد؟ بیماری کبد چرب چگونه ایجاد می‌شود؟ بیماری کبد چرب به معنی وجود چربی اضافی در کبد شما است. ممکن است بشنوید که پزشک آن را استئاتوز کبدی می‌نامد.

نوشیدن الکل احتمال ابتلا به آن را افزایش می‌دهد. با گذشت زمان، مصرف الکل منجر به تجمع چربی در داخل سلول‌های کبد می‌شود این موضوع باعث سخت‌تر شدن کار کبد شما می‌شود. اما حتی اگر الکل مصرف نکنید، احتمال دارد به بیماری کبد چرب مبتلا شوید.

بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)

دو نوع مختلف از بیماری کبد چرب غیر الکلی وجود دارد که علائم کبد چرب را در شما ایجاد می‌کند:

کبد چرب ساده: این بدان معناست که شما در کبد خود چربی دارید، اما ممکن است هیچ التهابی در کبد یا آسیب به سلول‌های کبدی نداشته باشید. در این شرایط، معمولاً وضعیت کبد بدتر نمی‌شود یا مشکلی برای شما ایجاد نمی‌کند. اکثر افراد مبتلا به NAFLD علائم کبد چرب ساده را دارند.

استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH): این بیماری بسیار جدی تر از یک کبد چرب ساده است. NASH به این معنی است که شما در کبد خود التهاب دارید. التهاب و آسیب سلول‌های کبدی که با NASH اتفاق می‌افتد می‌تواند باعث مشکلات جدی مانند فیبروز و سیروز، که انواع زخم‌های کبدی هستند، و همچنین سرطان کبد شود. حدود 20 درصد از افراد مبتلا به NAFLD دچار NASH هستد.

بیماری کبد چرب مرتبط با الکل (ALD)

بیماری کبد چرب الکلی قابل پیشگیری است و معمولا با قطع نوشیدن الکل بهبود می‌یابد. اگر به نوشیدن الکل ادامه دهید، ALD  می‌تواند باعث مشکلات جدی گردد. این شامل:

کبد بزرگ شده: همیشه علائم ایجاد نمی‌کند، اما ممکن است در سمت راست بالای شکم احساس درد یا ناراحتی داشته باشید.

هپاتیت الکلی: علائم کبد چرب در این بیماری شامل تورم در کبد است که می‌تواند باعث تب، حالت تهوع، استفراغ، درد شکم و زردی (پوست و چشم‌های مایل به زرد) شود.

سیروز الکلی: این عارضه تجمع بافت اسکار در کبد شما است. ممکن است علائمی ‌مشابه هپاتیت الکلی به علاوه موارد زیر ایجاد کند:

• انباشته شدن مقدار زیادی مایع در شکم شما (پزشک آن را آسیت می‌نامد)؛
• فشار خون بالا در کبد؛
• خونریزی در بدن؛
• سردرگمی ‌و تغییر در رفتار؛
• طحال بزرگ شده؛
• نارسایی کبد که می‌تواند کشنده باشد؛

معمولاً در ابتدا بیماری کبد چرب مرتبط با الکل ایجاد می‌شود. سپس می‌تواند بدتر شده و به هپاتیت الکلی تبدیل شود. با گذشت زمان، ممکن است به سیروز الکلی تبدیل شود و حالت شدیدتری از علائم کبد چرب را ایجاد کند.

علائم کبد چرب

ALD و  NAFLD، معمولاً هیچ علامتی با خود ندارد. برخی از افراد ممکن است علائمی مانند خستگی یا درد در سمت راست بالای شکم، جایی که کبد شما قرار دارد، داشته باشند.

.h_iframe-aparat_embed_frame{position:relative;}.h_iframe-aparat_embed_frame .ratio{display:block;width:100%;height:auto;}.h_iframe-aparat_embed_frame iframe{position:absolute;top:0;left:0;width:100%;height:100%;}

اگر NASH یا سیروز کبدی داشته باشید، ممکن است علائمی داشته باشید مانند:

• شکم متورم؛
• رگ‌های خونی بزرگ شده در زیر پوست شما؛
• سینه‌های بزرگتر از حد معمول در مردان؛
• کف دست‌های قرمز؛
• پوست و چشم‌هایی که به دلیل بیماری به نام یرقان مایل به زرد به نظر می‌رسند.

علل و عوامل خطر

 

.h_iframe-aparat_embed_frame{position:relative;}.h_iframe-aparat_embed_frame .ratio{display:block;width:100%;height:auto;}.h_iframe-aparat_embed_frame iframe{position:absolute;top:0;left:0;width:100%;height:100%;}

علت بروز ALD مصرف الکل زیاد است. در صورت مصرف نوشیدنی و همزمان داشتن شرایط زیر، بیشتر احتمال ابتلا دارید:

• چاق هستند.
• دچار سوء تغذیه هستند.
• هپاتیت ویروسی مزمن به خصوص هپاتیت C داشته باشد.
• ژن‌هایی داشته باشید که احتمال ابتلا به آن را افزایش می‌دهند.
• سن، هر چه سن شما بیشتر باشد، احتمال آن بیشتر می‌شود.

دلایل تفاوت در علائم کبد چرب

دلیل اینکه برخی از افراد مبتلا به NAFLD کبد چرب ساده دارند و برخی دیگر NASH دارند، مشخص نیست. یک دلیل ممکن است وجود تفاوت در ژن‌ها باشد. احتمال ابتلا به NAFLD یا NASH در صورتی بیشتر می‌شود که:

• • شما اضافه وزن دارید یا چاق هستید.
  • بدن شما آنطور که باید به انسولین پاسخ نمی‌دهد، (به نام مقاومت به انسولین) یا اگر دیابت نوع 2 دارید.
  • سطح بالایی از تری گلیسیرید یا کلسترول بد (LDL) یا سطوح پایین کلسترول خوب (HDL) دارید.
  • افزایش سن؛
  • سندرم تخمدان پلی کیستیک دارید.
  • آپنه خواب دارید.
  • تیروئید کم‌کار دارید (دکتر این را کم‌کاری تیروئید می‌نامد)
  • شما غده هیپوفیز کم کار دارید (این را می‌شنوید که به آن کم‌کاری هیپوفیز می‌گویند)
  • شما دچار سوء تغذیه هستید
  • شما به سرعت وزن کم کرده‌اید
  • در معرض سموم و مواد شیمیایی خاصی قرار داشته‌اید
  • سندرم متابولیک دارید

.h_iframe-aparat_embed_frame{position:relative;}.h_iframe-aparat_embed_frame .ratio{display:block;width:100%;height:auto;}.h_iframe-aparat_embed_frame iframe{position:absolute;top:0;left:0;width:100%;height:100%;}

علائم سندرم متابولیک

این‌ها ترکیبی از شرایطی است که احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 و بیماری قلبی را افزایش می‌دهد. در سندرم متابولیک، ممکن است هر سه مورد از این شرایط را داشته باشید:

• سایز دور کمر بزرگ؛
• تری گلیسیرید یا کلسترول LDL بالا؛
• سطح پایین کلسترول HDL خوب؛
• فشار خون بالا؛
• قند خون بالا؛

علائم ابتلا به کبد چرب  NAFLD یا کبد چرب NASH

همچنین دلایل کمتر رایجی وجود دارد که ممکن است باعث ابتلا به کبد چرب  NAFLD یا NASH شود. این دلایل عبارتند از:

• شرایط پزشکی که بر نحوه استفاده یا ذخیره چربی بدن شما تأثیر می‌گذارد.
• هپاتیت C یا سایر عفونت‌ها؛
• کاهش وزن سریع؛
• مصرف برخی داروها مانند گلوکوکورتیکوئیدها، متوترکسات (روماترکس، ترکسال)، استروژن مصنوعی، تاموکسیفن (نولوادکس، سولتاموکس) و غیره؛
• برداشتن کیسه صفرا، برخی از افرادی که برای برداشتن کیسه صفرا تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند، بیشتر به کبد چرب NAFLD مبتلا هستند.

تشخیص کبد چرب

از آنجایی که اکثر افراد علائمی ندارند، تشخیص این شرایط آسان نیست.

.h_iframe-aparat_embed_frame{position:relative;}.h_iframe-aparat_embed_frame .ratio{display:block;width:100%;height:auto;}.h_iframe-aparat_embed_frame iframe{position:absolute;top:0;left:0;width:100%;height:100%;}

پزشک شما ممکن است از روش‌های مختلفی برای تشخیص ابتلا به بیماری کبد چرب استفاده کند. برخی از مواردی که پزشک ممکن است برای تشخیص بیماری کبد چرب استفاده کند عبارتند از:

• سابقه سلامت: پزشک در مورد مصرف الکل از شما سوال خواهد کرد. این اطلاعات می‌تواند به پزشک شما کمک کند تا تشخیص دهد که آیا شما ALD یا NAFLD دارید، بنابراین صادق باشید. آنها همچنین در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید، نحوه غذا خوردن و سایر شرایط سلامتی که ممکن است داشته باشید می‌پرسند.
• معاینه بدنی: پزشک شما را وزن می‌کند و بدن شما را برای علائم مشکلات کبدی مانند بزرگ شدن کبد یا یرقان بررسی می‌کند.
• آزمایش خون: آزمایش خون نشان می‌دهد که آیا شما دارای سطوح بالایی از آنزیم‌های کبدی مانند آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) هستید یا خیر؟ اگر چنین است، ممکن است کبد شما مشکل داشته باشد.
• تست‌های تصویربرداری: ممکن است سونوگرافی، اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) دریافت کنید. این آزمایش‌ها می‌توانند به نشان دادن وجود چربی در کبد کمک کنند. اما آنها نمی‌توانند نوع آن که کبد چرب ساده یا  NASH است را تشخیص دهند.
• بیوپسی کبد: همه افراد مبتلا به NAFLD نیازی به بیوپسی کبد ندارند. اگر در معرض خطر ابتلا به NASH باشید یا اگر آزمایش‌های دیگر نشان دهد که ممکن است عوارض NASH مانند سیروز داشته باشید، ممکن است پزشک انجام آن را تجویز کند. پزشک نمونه‌ای از بافت کبد را برمی‌دارد و آن را به آزمایشگاه می‌فرستد تا ببیند آیا التهاب یا آسیب کبدی دارید یا خیر. این کار را در بیمارستان یا مرکز جراحی سرپایی انجام خواهید داد. قبل از انجام عمل، دارویی برای کمک به آرامش یا کنترل درد دریافت خواهید کرد. برای بیوپسی، پزشک ناحیه را بی حس می‌کند و از یک سوزن مخصوص برای برداشتن تکه کوچکی از بافت کبد استفاده می‌کند. بیوپسی کبد تنها راهی است که پزشکان می‌توانند NASH را تشخیص دهند.

درمان بیماری کبد چرب

هیچ دارویی برای کبد چرب NAFLD  به صروت قطعی تایید نشده است، اگرچه برخی در مراحل آزمایشات بالینی هستند.

معمولا اولین خط درمان کاهش وزن است. این به کاهش چربی، التهاب و جراحات در کبد شما کمک می‌کند. از دست دادن تنها 3 تا 5 درصد از وزن بدن می‌تواند میزان چربی در کبد شما را کاهش دهد. اگر باید وزن زیادی را از دست بدهید، جراحی کاهش وزن نیز یک گزینه است.

همچنین باید نوشیدنی الکلی را ترک کنید. این تنها راهی است که می‌توانید از بدتر شدن آسیب کبدی جلوگیری کنید. حتی ممکن است بتوانید برخی از آسیب‌های کبدی را که قبلاً رخ داده است، ترمیم کنید. در مورد چگونگی دریافت کمک با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است برای ترک بی خطر نوشیدن الکل و مدیریت علائم ترک به یک برنامه سم زدایی تحت نظارت پزشک متخصص نیاز داشته باشید.

اگر عوارض ناشی از NASH مانند سیروز یا نارسایی کبدی دارید، ممکن است نیاز به پیوند کبد داشته باشید. به طور کلی، افراد مبتلا به NASH که پیوند کبد دریافت می‌کنند بهبود زیادی در علائم کبد چرب را گزارش کرده‌اند.

خودمراقبتی برای بیماری کبد چرب

تغییرات سبک زندگی به روش‌های زیر می‌تواند کمک کننده باشد:

بیشتر ورزش کنید: سعی کنید در اکثر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه در روز فعال باشید. اگر در تلاش برای کاهش وزن هستید، ممکن است متوجه شوید که این امر به ورزش بیشتر کمک می‌کند. اما اگر قبلاً به طور منظم ورزش نمی‌کرده‌اید، ابتدا از پزشک خود تایید بگیرید و سپس به آرامی ‌شروع کنید.

با کبد خود مهربان باشید: کارهایی را انجام ندهید که علائم را سخت‌تر می‌کند. الکل را کنار بگذارید. داروهای با نسخه و بدون نسخه را فقط طبق دستور مصرف کنید. قبل از امتحان هر گونه داروهای گیاهی با پزشک معالج خود مشورت کنید. فقط به این دلیل که یک محصول یا دارو طبیعی است، به این معنی نیست که بی‌خطر است.

کلسترول خود را پایین بیاورید: یک رژیم غذایی گیاهی سالم را دنبال کنید، ورزش کنید و داروهای خود را مصرف کنید. این باعث می‌شود سطح کلسترول و تری گلیسیرید شما در جایی که باید باشد، حفظ شود.

دیابت خود را مدیریت کنید. قند خون خود را چک کنید و طبق تجویز پزشک از داروها استفاده کنید.

عوارض بیماری کبد چرب

عارضه اصلی همه این شرایط سیروز یا جراحت کبد است. همانطور که کبد شما تلاش می‌کند تا التهاب ناشی از این شرایط را متوقف کند، مناطقی از زخم ایجاد می‌شود. همانطور که التهاب گسترش می‌یابد، زخم‌ها نیز گسترش می‌یابند و در نهایت، کبد شما نمی‌تواند کار خود را انجام دهد. این مسایل می‌تواند منجر به مشکلات زیر شود:

• تجمع مایع در شکم شما؛
• وریدهای متورم در مری که می‌توانند ترکیده و خونریزی کنند.
• گیجی و خواب آلودگی؛
• سرطان کبد؛
• نارسایی کبد؛

آیا می‌توانید از بیماری کبد چرب پیشگیری کنید؟

برای جلوگیری از  بیماری کبد چرب راهکارهای زیر را به شما پیشنهاد می‌دهیم:

از خود در برابر هپاتیت C محافظت کنید: این عفونت ویروسی کبد در صورت مصرف نوشیدنی الکلی می‌تواند احتمال ابتلا به سیروز را افزایش دهد و علائم کبد چرب را بدتر کند.

قبل از مصرف همزمان همزمان داروه با پزشک مشورت کنید: از پزشک خود بپرسید که آیا مصرف همزمان داروهای دیگر با داروهای تجویزی که مصرف می‌کنید مجاز است یا خیر؟ برچسب هشدار روی داروهای بدون نسخه را بخوانید.

راه‌های طبیعی جلوگیری از NAFLD و NASH

برای جلوگیری از بیماری کبد چرب  NAFLD و NASH،  انتخاب‌های بهتری هم وجود دارد که شامل موارد زیر است:

غذای سالم بخورید: یک رژیم غذایی گیاهی با مقدار زیادی میوه، سبزیجات، غلات کامل و چربی‌های سالم انتخاب کنید.

تناسب بدن خود را حفظ کنید: در صورت نیاز وزن کم کنید. اگر وزن شما متناسب است، با انتخاب یک رژیم غذایی سالم و ورزش برای حفظ آن تلاش کنید.

ورزش: بیشتر روزهای هفته ورزش کنید. اگر مدتی است که فعال نبوده‌اید، ابتدا با پزشک خود صحبت کنید.

برای جلوگیری از ایجاد علائم کبد چرب و درمان این بیماری می‌توانید از متخصصین طب سنتی کمک بگیرید. این متخصصان علاوه بر طب مدرن در زمینه درمان بیماری‌ها از طریق طب سنتی نیز آموزش دیده و مهارت دارند. چندین پزشک طب سنتی معتبر، در کلینیک دکتر سریتا مشغول به فعالیت هستند. این کلینیک زیرمجموعه هولدینگ سلامت دکتر بانوکا است. پزشکان این کلینیک برای بهبود علائم کبد چرب و درمان این بیماری با راهکارهای طب سنتی برنامه‌ریزی کرده و مطابق شرایط بدنی شما برنامه درمانی مناسب را ارائه می‌دهند.

منبع: webmd.com ؛