درمان زخم معده با طب سنتی چگونه انجام می‌شود؟ در این مقاله در رابطه با زخم معده و روش‌های درمان این بیماری با طب سنتی توضیحات بیشتری ارائه می‌دهیم.
زخمهای گوارشی زخم‌هایی هستند که می‌توانند در قسمت‌های مختلفی از بدن ایجاد شوند. گاستریک اولسر، اولسر پپتیک یا زخم معده در پوشش داخلی معده ایجاد می‌شود.
زخمهای معده بسیار رایج هستند و بین 2.4 تا 6.1 درصد از جمعیت را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند.
عوامل مختلفی که تعادل محیط معده را بر هم می‌زنند می‌توانند به زخم معده منجر شوند. شایع‌ترین علت آن، عفونت ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری است. سایر عوامل شایع آن عبارتند از استرس، استعمال دخانیات، مصرف بیش‌ازحد داروهای ضدالتهابی مانند آسپرین و ایبوپروفن. درمان معمولی زخم معده معمولا به داروهایی متکی است که می‌توانند عوارضی جانبی منفی مانند سردرد و اسهال ایجاد کنند.
در نتیجه تمایل افراد به روی آوردن به درمان‌های طب سنتی و جایگزین به طور پیوسته افزایش یافته است و روز به روز بیشتر توسط متخصصان پزشکی و افراد مبتلا به درمان زخم معده با طب سنتی توصیه می‌شوند.
در ادامه 9 روش درمان زخم معده با طب سنتی که از نظر علمی ثابت شده‌اند، آورده شده است.
آب کلم و درمان زخم معده با طب سنتی
کلم یک درمان طبیعی برای زخم معده است. طبق گزارش‌ها، پزشکان چندین دهه قبل از اینکه آنتی‌بیوتیک‌ها برای کمک به بهبود زخم معده در دسترس باشند، از کلم استفاده می‌کردند.
کلم سرشار از ویتامین C است. ویتامین C آنتی‌اکسیدانی است که به پیشگیری و درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری کمک می‌کند. این عفونت شایع‌ترین علت زخم معده است.
در واقع، چندین مطالعه حیوانی نشان می‌دهد که آب کلم در درمان و پیشگیری از طیف وسیعی از زخمهای گوارشی، از جمله زخمهای معده، موثر است.
در مطالعات اولیه در انسان‌ها نیز مشاهده شده است که مصرف روزانۀ آب کلمِ تازه نسبت به روش درمانی معمولی به کار گرفته شده، بیشتر در درمان زخم معده با طب سنتی موثر است.
در یک مطالعه، به 13 شرکت‌کننده که از زخم معده و زخم دستگاه گوارش فوقانی رنج می‌بردند، حدود یک لیتر (946 میلی‌لیتر) آب کلم تازه در طول روز داده شد. به طور متوسط، زخم معدۀ این شرکت‌کنندگان پس از 7 تا 10 روز درمان بهبود یافت؛ یعنی 3.5 تا 6 برابر سریع‌تر از میانگین زمان بهبودی گزارش شده در مطالعات قبلی در افرادی که از یک روش درمانی معمولی پیروی کرده‌اند.
در یک مطالعۀ دیگر، همان مقدار آب کلم تازه به 100 شرکت‌کننده مبتلا به زخم معده داده شد که اکثر آنها یک روش درمانی معمولی و ناموفق را دریافت کرده بودند. 81 درصد این افراد در عرض یک هفته بهبود یافتند.
با این حال، محققان هنوز ترکیبات محرک بهبودی در آب کلم را شناسایی نکرده‌اند و به تازگی نیز تحقیقات جدید انجام نشده است. علاوه بر این، هیچ یک از این مطالعات اولیه اثر پلاسیبو (اثر دارونمایی) به همراه نداشتند، که این امر باعث می‌شود مطمئن باشیم که آب کلم دارویی است که این اثر را ایجاد کرده است.
آب کلم حاوی ترکیباتی است که ممکن است به پیشگیری و درمان زخم معده کمک کند. کلم همچنین سرشار از ویتامین C است که به نظر می‌رسد خواص محافظتی مشابهی دارد.
کلم سرشار از ویتامین C است. ویتامین C آنتی‌اکسیدانی است که به پیشگیری و درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری کمک می‌کند. این عفونت شایع‌ترین علت زخم معده است.
شیرین بیان و درمان زخم معده با طب سنتی
شیرین بیان یک ادویه بومی آسیا و مدیترانه است. این گیاه از ریشۀ خشک شده گیاه Glycyrrhiza glabra می‌آید و یک داروی گیاهی سنتی محبوب است که برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شود.
برخی از مطالعات گزارش می‌دهند که ریشۀ شیرین بیان ممکن است دارای خواصی برای پیشگیری و درمان زخم معده با طب سنتی باشد. به عنوان مثال، شیرین بیان ممکن است معده و روده را تحریک کند تا مخاط بیشتری تولید کند، که این به محافظت از پوشش معده کمک می‌کند. مخاط اضافی همچنین ممکن است به تسریع روند بهبودی و کاهش درد ناشی از زخم معده نیز کمک کند.
محققان همچنین گزارش می‌دهند که برخی از ترکیبات موجود در شیرین بیان ممکن است از رشد هلیکوباکتر پیلوری جلوگیری کند. با این حال، مطالعات به طور کلی به استفاده از شیرین بیان به صورت مکمل متمرکز هستند.
بنابراین، مشخص نیست که یک فرد برای تجربۀ اثرات مفید آن، چه مقدار ریشۀ خشک‌شده شیرین بیان باید مصرف کند.
ریشۀ خشک‌شده شیرین بیان را نباید با شیرینی یا آب‌نبات دارای طعم شیرین بیان اشتباه گرفت. بعید است که آب‌نبات شیرین بیان همین اثرات را داشته باشد و در کل قند بسیار بالایی نیز دارد.
همچنین ممکن است شیرین بیان با برخی داروها تداخل داشته باشد و عوارض جانبی مانند درد عضلانی یا بی‌حسی در اندام‌ها ایجاد کند. قبل از افزایش مواد حاویِ شیرین بیان در رژیم غذایی خود، با پزشک طب سنتی خود مشورت کنید.
شیرین بیان ممکن است در برخی افراد از زخم معده جلوگیری کرده و به مبارزه با آن نیز کمک کند.
عسل و درمان زخم معده با طب سنتی
عسل یک مادۀ غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان است که فواید بسیار زیادی برای سلامتی دارد؛ از جمله بهبود سلامت چشم و کاهش خطر بیماری قلبی، سکتۀ مغزی و حتی انواع خاصی از سرطان.
همچنین به نظر می‌رسد که عسل از ایجاد و بهبود بسیاری از زخم‌ها از جمله زخم معده جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، دانشمندان بر این باورند که خواص ضدباکتریایی عسل می‌تواند به مبارزه با هلیکوباکتر پیلوری، یکی از شایع‌ترین علل زخم معده نیز کمک کند.
چندین مطالعۀ حیوانی از اثربخشی عسل در کاهش خطر ابتلا به زخم معده و همچنین کاهش زمان موردنیاز برای بهبودی پشتیبانی می‌کند. با این حال، به مطالعات انسانی در این زمینه نیاز است.
مصرف منظم عسل ممکن است به پیشگیری از زخمهای گوارشی، به‌ویژه زخمهای ناشی از عفونت هلیکوباکتر پیلوری کمک کند.
خواص ضدباکتریایی عسل می‌تواند به مبارزه با هلیکوباکتر پیلوری، یکی از شایع‌ترین علل زخم معده نیز کمک کند.
سیر و درمان زخم معده با طب سنتی
سیر یکی دیگر از موادغذاییِ دارای خواص ضدمیکروبی و ضدباکتریایی است. مطالعات حیوانی نشان می‌دهد که عصارۀ سیر ممکن است روند بهبود زخم معده را تسریع کند و حتی احتمال ایجاد آن را نیز کاهش دهد. علاوه بر این، مطالعات آزمایشگاهی، حیوانی و انسانی همگی گزارش می‌دهند که عصارۀ سیر ممکن است به جلوگیری از رشد هلیکوباکتر پیلوری نیز کمک کند.
در یکی از مطالعات اخیر، خوردن دو حبه سیر خام در روز به مدت سه روز به شکل قابل‌توجهی فعالیت باکتریایی در پوشش معده بیماران مبتلا به عفونت هلیکوباکتر پیلوری را کاهش داده است. با این حال، تمام مطالعات نتوانستند این نتایج را بازآفرینی کنند و قبل از یک نتیجه‌گیری اساسی، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
سیر دارای خواص ضدمیکروبی و ضدباکتریایی است که ممکن است به پیشگیری، درمان زخم معده با طب سنتی کمک کند. با این حال، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
زردچوبه و درمان زخم معده با طب سنتی
زردچوبه یک ادویۀ بومی آسیای جنوبی است که در بسیاری از غذاهای هندی استفاده می‌شود. این ادویه را از روی رنگ زرد پررنگ آن به راحتی می‌توان تشخیص داد. کورکومین، مادۀ فعال زردچوبه، به خواص دارویی نسبت داده شده است. از جملۀ خواص دارویی کورکومین می‌توان بهبود عملکرد رگ‌های خونی، کاهش خطر التهاب و بیماری قلبی را نام برد.
علاوه بر این، تاثیر احتمالی کورکومین بر زخم معده نیز اخیرا در حیوانات مورد مطالعه قرار گرفته است. به نظر می‌رسد که این ماده پتانسیل درمانی فوق‌العاده‌ای در این زمینه و به‌ویژه در جلوگیری از آسیب‌های ناشی از عفونت هلیکوباکتر پیلوری دارد. همچنین ممکن است در افزایش ترشح مخاط موثر باشد و از پوشش معده در برابر عوامل تحریک‌کننده نیز محافظت کند.
مطالعات محدودی بر روی انسان انجام شده است. در یک مطالعه 600 میلی‌گرم زردچوبه در 5 نوبت در روز به 25 شرکت‌کننده داده شد. چهار هفته بعد، زخم معده در 48 درصد از شرکت‌کنندگان بهبود یافت. پس از دوازده هفته، 76 درصد از شرکت‌کنندگان بدون زخم معده بودند. در یک مطالعه دیگر، 500 میلی‌گرم زردچوبه در 4 نوبت در روز به افرادی که به عفونت هلیکوباکتر پیلوری مبتلا بودند، داده شد.
پس از چهار هفته درمان، 63 درصد از شرکت‌کنندگان دیگر زخم معده نداشتند. پس از هشت هفته این مقدار به 87 درصد افزایش یافت.
لازم به ذکر است که هیچ‌یک از این مطالعات از اثر پلاسیبو (اثر دارونمایی) استفاده نکردند، و به همین دلیل به سختی می‌توان تشخیص داد که آیا زردچوبه عاملی است که باعث بهبود زخم معده در شرکت‌کنندگان شده است یا خیر. بنابراین تحقیقات بیشتری باید انجام شود.
کورکومین، مادۀ فعال زردچوبه، ممکن است از پوشش معده محافظت و به بهبود زخم معده نیز کمک کند. با این حال، به تحقیقات بیشتری به خصوص در انسان نیاز است.
مصطکی (ماستیک) و درمان زخم معده با طب سنتی
مصطکی یا ماستیک رزینی است که از درخت Pistacia lentiscus به دست می‌آید که بیشتر به نام درخت مصطکی شناخته می‌شود. از دیگر نام‌های رایج مصطکی می‌توان به صمغ عربی، صمغ یمن و اشک خیوس (جزیره‌ای در یونان) اشاره کرد. درخت مصطکی به طور کلی در منطقۀ مدیترانه رشد می‌کند و شیرۀ آن را می‌توان به شکل قطعات رزین نیمه‌شفافِ شکننده خشک کرد.
این رزین هنگام جویدن به یک صمغ سفید مات تبدیل می‌شود که طعمی شبیه کاج دارد. مصطکی از دیرباز در طب سنتی برای درمان اختلالات مختلف گوارشی، از جمله زخم معده و بیماری کرون استفاده می‌شده است. اخیرا مطالعات حیوانی گزارش داده‌اند که ممکن است به عنوان یک درمان طبیعی موثر برای زخم معده نیز عمل کند.
علاوه بر این، یک تحقیق روی 38 شرکت‌کننده که از زخم معده رنج می‌بردند، گزارش می‌دهد که مصرف روزانه 1 گرم مصطکی در مقایسه با داروهای دارای اثر پلاسیبو (اثر دارونمایی) منجر به کاهش 30 درصدی علائم مرتبط با زخم معده شد. در پایان دورۀ دو هفته‌ای این تحقیق، 70 درصد از شرکت‌کنندگان در گروه مصطکی و 22 درصد از افراد در گروه اثر پلاسیبو بهبود یافتند.
به نظر می‌رسد که مصطکی فعالیتی ضدباکتریایی بر علیه هلیکوباکتر پیلوری نیز دارد. در یک مطالعه جدید، مصرف 350 میلی‌گرم صمغ مصطکی در سه نوبت در روز و به مدت 14 روز، عفونت هلیکوباکتر پیلوری را 7 تا 15 درصد بیشتر از درمان معمولی ریشه‌کن کرد.
اگرچه این یافته به طور جهانی در همه مطالعات مشاهده نشده است، مصرف طولانی‌مدت مصطکی به طور کلی بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود. بنابراین، ممکن است ارزش آن را داشته باشد که خودتان این روش را امتحان کنید. مصطکی را می‌توان در اکثر عطاری‌ها به صورت آدامس یا مکمل پودر یافت.
مصطکی یک داروی سنتی ضد زخم گوارشی است که ممکن است به کاهش علائم و درمان زخم معده با طب سنتی کمک کند. این ماده ایمن در نظر گرفته می‌شود، اما می‌تواند از فردی به فرد دیگر اثرات متفاوتی به همراه داشته باشد.
فلفل قرمز و درمان زخم معده با طب سنتی
یک تصور رایج در بین افراد مبتلا به زخم معده وجود دارد که مصرف فلفل قرمز و تند به مکرر یا مقدار زیاد ممکن است باعث زخم معده شود. در واقع، اغلب به افرادی که از زخم معده رنج می‌برند توصیه می‌شود مصرف فلفل قرمز را محدود یا کاملا از مصرف آن اجتناب کنند. با این حال، تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که بعید است این فلفل‌ها باعث ایجاد زخم معده شوند و ممکن است در واقع به درمان آن نیز کمک کنند.
فلفل قرمز حاوی کپسایسین است. کپسایسین مادۀ فعالی است که به نظر می‌رسد تولید اسید معده را کاهش و جریان خون به پوشش معده را افزایش می‌دهد. تصور می‌شود که هر دوی این عوامل به پیشگیری و درمان زخم معده با طب سنتی کمک می‌کنند.
کپسایسین موجود در فلفل قرمز همچنین ممکن است به افزایش تولید مخاط نیز کمک کند، که می‌تواند پوشش معده را بپوشاند و از آن در برابر آسیب محافظت کند. اثرات مفید فلفل قرمز را می‌توان در اکثر مطالعات حیوانی و نه همۀ آنها، مشاهده کرد. با این حال، مطالعات انسانی کمی در این زمینه صورت گرفته است.
همچنین، توجه داشته باشید که در این مطالعات حیوانی به جای فلفل قرمز، از مکمل‌های کپسایسین استفاده شده است. در حداقل یک مطالعه، این مکمل‌ها در افرادی خاص منجر به درد شدیدتر در معده شد.بنابراین، ممکن است بهتر باشد خودِ فلفل قرمز را مصرف کنید و میزان مصرف خود را نیز بر اساس تحمل شخصی خود تنظیم کنید.
برخلاف تصور رایج، مصرف منظم فلفل قرمز ممکن است به محافظت در برابر زخم معده کمک کند و شاید حتی روند بهبود آن را نیز افزایش دهد. با این حال، به مطالعات بیشتری به خصوص در انسان نیاز است.
برخلاف تصور رایج، مصرف منظم فلفل قرمز ممکن است به محافظت در برابر زخم معده کمک کند و شاید حتی روند بهبود آن را نیز افزایش دهد.
آلوئه‌ورا و درمان زخم معده با طب سنتی
آلوئه‌ورا گیاهی است که به طور گسترده در صنایع آرایشی و بهداشتی، دارویی و غذایی استفاده می‌شود. این گیاه به دلیل خواص ضدباکتریایی و التیام‌بخشی پوست به طور گسترده‌ای شناخته شده است.
جالب توجه است که آلوئه‌ورا همچنین ممکن است یک درمان موثر برای درمان زخم معده با طب سنتی باشد. در یک مطالعه، مصرف آلوئه‌ورا میزان اسید معده تولید شده در موش‌های مبتلا به زخم معده را به شکل قابل‌توجهی کاهش داد. در یک مطالعه دیگر روی موش‌ها، آلوئه‌ورا اثراتی مشابه با امپرازول، یک داروی رایج ضد زخم معده، بر بهبودی زخم معده داشت.
با این حال، مطالعات کمی بر روی انسان انجام شده است. در یک مطالعه از یک نوشیدنی غلیظ آلوئه‌ورا برای درمان موفقیت‌آمیز 12 بیمار مبتلا به زخم معده استفاده شد.
در یک مطالعۀ دیگر، مصرف آنتی‌بیوتیک با 3 میلی‌گرم آلوئه‌ورا در روز به مدت شش هفته، به اندازۀ درمان معمولیِ زخم معده و کاهش سطح هلیکوباکتر پیلوری موثر بود. مصرف آلوئه‌ورا به طور کلی بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود و مطالعات فوق نتایج امیدوارکننده‌ای را نشان می‌دهند. با این حال، به مطالعات بیشتری در انسان نیاز است.
آلوئه‌ورا ممکن است یک درمان آسان و قابل تحمل برای زخم معده باشد. با این حال، تحقیقات بیشتری در مورد اثر آن در بهبود زخم معده در انسان نیاز است.
پروبیوتیک‌ها و درمان زخم معده با طب سنتی
پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که فواید زیادی برای سلامتی دارند. فواید آنها از بهبود سلامت ذهن گرفته تا سلامت روده را شامل می‌شود و در پیشگیری، مبارزه و درمان زخم معده با طب سنتی نیز موثر هستند.
اگرچه نحوۀ عملکرد این روش هنوز در حال بررسی است، به نظر می‌رسد پروبیوتیک‌ها تولید مخاط را تحریک می‌کنند که با پوشاندن سطح درونیِ معده، از آن محافظت می‌کند.
پروبیوتیک‌ها همچنین ممکن است باعث تشکیل رگ‌های خونی جدید شوند که انتقال ترکیبات شفابخش به محل زخم معده را آسان می‌کند و روند بهبودی را سرعت می‌بخشد. جالب توجه است که پروبیوتیک‌ها ممکن است نقش مستقیمی در پیشگیری از عفونت هلیکوباکتر پیلوری داشته باشند.
علاوه بر این، به نظر می‌رسد که این باکتری‌های مفید علاوه بر کاهش اسهال و سایر عوارض جانبی مرتبط با آنتی‌بیوتیک تا 47 درصد، کارایی درمان معمولی را نیز تا چندین برابر افزایش می‌دهند.
دوز مورد نیاز پروبیوتیک‌ها برای حداکثر فواید هنوز در حال بررسی است. لازم به ذکر است که بیشتر مطالعات فوق گزارش می‌دهند که اثر پروبیوتیک‌ها را بعد از مصرف 200 میلیون تا 2 میلیارد واحد تشکیل کلنی (CFU) به مدت 2 تا 16 هفته می‌توان مشاهده کرد.
غذاهای غنی از پروبیوتیک نسبت به مکمل‌ها، واحدهای تشکیل کلنی کمتری دارند، اما با این وجود ارزش افزودن به رژیم غذایی را دارند. منابع خوب پروبیوتیک عبارتند از ترشی انواع سبزیجات، تمپه، میسو، کفیر، کیمچی، کلم ترش و کامبوجا.
پروبیوتیک‌ها ممکن است به پیشگیری، مبارزه و درمان زخم معده با طب سنتی کمک کنند. آنها همچنین ممکن است کارایی داروهای ضد زخم را افزایش و عوارض جانبی آنها را کاهش دهند.
پروبیوتیک‌ها باعث تشکیل رگ‌های خونی جدید می‌شوند که انتقال ترکیبات شفابخش به محل زخم معده را آسان می‌کند و روند بهبودی را سرعت می‌بخشد.
غذاهایی که باید از مصرف آنها اجتناب کنید
درست مانند برخی از غذاها که می‌توانند به جلوگیری از ایجاد زخم معده کمک کنند یا به بهبود سریع‌تر آنها کمک کنند، برخی از غذاها نیز اثر معکوس دارند.
افرادی که برای درمان زخم معده با طب سنتی تمایل دارند، باید مصرف موادغذایی زیر را به حداقل برسانند:
شیر: اگرچه شیر زمانی برای کمک به کاهش اسیدی بودن معده و تسکین درد توصیه می‌شد، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که شیر ترشح اسید معده را افزایش می‌دهد و افراد مبتلا به زخم معده باید از مصرف آن اجتناب کنند.
قهوه و نوشابه‌های گازدار: قهوه و نوشابه‌های گازدار، حتی اگر بدون کافئین باشند، می‌توانند تولید اسید معده را افزایش دهند که این می‌تواند مخاط معده را تحریک کند.
غذاهای تند و چرب: غذاهای بسیار تند یا چرب می‌توانند برخی افراد را تحریک کنند. فلفل قرمز بر اساس تحمل هر شخص، یک استثنا است.
علاوه بر پرهیز از غذاهای فوق، مصرف وعده‌های غذایی کوچک در زمان‌های منظم، میان وعده در طول روز، آهسته غذا خوردن و خوب جویدن غذا نیز می‌تواند به کاهش درد و بهبودی کمک کند.
علاوه بر این، اجتناب از مصرف دخانیات و کاهش استرس نیز دو استراتژی مفید دیگر برای درمان زخم معده هستند.
زخم معده یک وضعیت پزشکی نسبتا شایع و آزاردهنده است. درمان‌های طبیعی ذکر شده در بالا ممکن است به جلوگیری از ایجاد و تسهیل درمان زخم معده با طب سنتی کمک کند. در برخی موارد حتی ممکن است اثربخشی درمان معمولی را نیز بهبود ببخشند و از شدت عوارض جانبی آن بکاهند.
توجه به این نکته مهم است که در بیشتر موارد مشخص نیست که آیا این درمان‌های طبیعی به اندازۀ درمان‌های معمولی موثر هستند یا خیر. بنابراین، افرادی که از زخمهای گوارشی مانند زخم معده رنج می‌برند باید قبل از خوددرمانی با پزشک معالج خود مشورت کنند.
پزشکان و متخصصان حرفه‌ای و با سابقه در کلینیک طب سنتی دکتر سریتا می‌توانند جهت مشاوره‌ها و درمان‌های لازم را به سلامتی‌جویان محترم کمک کنند. شما می‌توانید جهت رزرو نوبت آنلاین و یا حضوری برای درمان زخم معده با طب سنتی از وبسایت مجموعه اقدام کنید.
